Merupakan salah satu penyakit
kulit tertua dan sering disalah anggap. Menurut data terkini, dianggarkan tiga
hingga lima peratus daripada penduduk dunia menghidapi psoriasis. Ini juga
bermakna terdapat hampir satu juta rakyat Malaysia yang menderita penyakit ini.
Sering dianggap sebagai
penyakit yang tidak boleh diubati, psoriasis merupakan penyakit sistem imuniti
badan menyerang yang diri sendiri atau dikenali sebagai autoimun yang berulang
tetapi tidak berjangkit. Ia terjadi tanpa mengenal jantina. Ia juga boleh
terjadi pada semua peringkat umur, walaupun kebiasaannya berlaku buat pertama
kalinya pada peringkat umur di antara 15 hingga 25 tahun.
Punca
Punca sebenar psoriasis tidak
diketahui, tetapi ia dipercayai mempunyai komponen genetik yang tinggi.
Faktor-faktor yang menyebabkan psoriasis menjadi bertambah buruk termasuklah
tekanan, pemberhentian pengambilan kortikosteroid, pengambilan alkohol yang
berlebihan, merokok, jangkitan, kecederaan kulit dan tindak balas terhadap
bahan kimia atau ubat-ubatan tertentu.
Tahap jangkitan psoriasis
bermula dari tompok-tompok kecil di satu bahagian sehinggalah ke keseluruhan
permukaan badan. Psoriasis menyebabkan tompok-tompok bersisik dikenali sebagai
plak psoriatik. Ia merupakan bahagian-bahagian keradangan dengan pengeluaran
kulit yang berlebihan.
Kulit menjadi tebal dan keras
di kawasan radang ini dan lapisan keras ini mengakibatkan sel-sel mati berwarna
perak. Ia sering didapati di kulit di bahagian siku dan lutut, tetapi juga
boleh dijangkiti di mana-mana bahagian badan termasuklah kulit kepala dan
kemaluan. Luka radang boleh mengakibatkan kepedihan, kegatalan dan kelihatan
hodoh. Malah, psoriasis menyerang fizikal dan emosi pesakit.
"Meskipun pelbagai kajian
telah dijalankan mengenai kesan terhadap kualiti kehidupan pesakit,
penyelesaian menyeluruh untuk mencegah kesan-kesan buruk penyakit tersebut yang
mana ia masih kurang diutamakan dalam agenda kesihatan negara, terutamanya di
kalangan negara-negara Asia", ujar Dr. Steven Chow, Setiausaha Agung, Liga
Persatuan Dermatologi ASEAN (LADS), pertubuhan serantau yang bermatlamat untuk
membangunkan dan meningkatkan tahap kesihatan kulit di rantau Asean.
Gejala
Bergantung kepada tahap dan
lokasi masalah psoriasis, individu kemungkinan mengalami ketidakselesaan dan
kecacatan fizikal yang kecil atau besar. Kegatalan dan kesakitan boleh
mengganggu fungsi asas seperti penjagaan diri, berjalan dan tidur.
Plak di tangan dan kaki boleh
menghalang individu dari melakukan pekerjaan tertentu, menyertai aktiviti
sukan, menjaga ahli keluarga ataupun rumah.
Plak di kulit kepala boleh
menjadi satu perkara yang memalukan kerana kepingan bersisik boleh menjadi
masalah kelemumur. Penjagaan perubatan kemungkinan mahal dan memerlukan banyak
masa dan mengganggu aktiviti pekerjaan atau sekolah.
Individu yang mengalami
psoriasis mungkin merasa malu mengenai diri mereka dan mempunyai rasa rendah
diri bimbang dijauhi masyarakat atau kebimbangan mengenai psikoseksual. Masalah
psikologi boleh menyebabkan kemurungan dan pengasingan sosial.
Ini disokong oleh kajian yang
dilaksanakan oleh Yayasan Psoriasis Kebangsaan Amerika Syarikat, 2008 bersama
426 pesakit psoriasis, di mana 71 peratus daripada mereka menganggap penyakit
ini merupakan masalah besar dalam kehidupan seharian mereka.
Pada masa sama, kajian
berasingan melaporkan psoriasis juga memberi kesan terhadap kualiti kehidupan
berasaskan kesihatan, terutamanya kepada 10 sehingga 30 peratus pesakit, yang
juga mungkin mengalami artritis psoriatik.
Ia juga mengakibatkan kesan
buruk terhadap penyakit-penyakit kronik lain seperti kemurungan, bengkak
jantung (myocardium infarction), hipertensi, kegagalan jantung kongestif atau
kencing manis jenis 2. Pesakit yang menghidapi psoriasis yang teruk juga
menunjukkan jangka hayat yang lebih pendek.
Kerjasama
"Oleh kerana tiada ubat
yang dapat menyembuhkannya, psoriasis akan terus menjadi masalah serius
sehinggalah Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) dan kerajaan-kerajaan
memperakuinya sebagai satu penyakit serius dan menggandingkan sumber-sumber
untuk menangani kelemahan dalam program kesedaran awam, diagnosis perubatan dan
akses kepada rawatan serta rangkaian sokongan untuk berjuta-juta penduduk di
Asia.
"Dengan kajian semasa,
pemahaman lebih baik, rawatan dan panduan terkini, peluang untuk pencegahan
awal dan mencegah kecacatan daripada artritis psoriatik serta mempertingkatkan
penyembuhan keseluruhan para pesakit untuk seumur hidup, kini boleh
dilaksanakan," kata Dr. Chow.
Dr. Chow juga menekankan
bahawa pemacu kritikal untuk mempertingkatkan amalan dan rawatan kesedaran di
seluruh Asia akan dilaksanakan dalam bentuk Pendaftaran Psoriasis serantau,
bakal meningkat dan menyelaraskan penyelidikan, diagnosis dan rawatan.
"Ilmu adalah kuasa.
Bayangkan kita mempunyai pangkalan data yang membolehkan kita mengkaji dan
mengenalpasti strategi perantaraan Psoriasis terbaik untuk penduduk-penduduk
Asia.
"Data tersebut akan
mengambil kira pelbagai budaya, gaya hidup dan amalan pemakanan pilihan. Ini
akan membantu kami memahami dengan lebih baik dan membangunkan program untuk
disasarkan kepada keperluan dan kepentingan pesakit Asia," katanya.
Sebagai contohnya, Dr. Chow
menyatakan tiada bukti sains bahawa modulasi pemakanan boleh menyembuhkan
penyakit tersebut walaupun secara amnya penduduk Asia percaya bahawa makanan-makanan
tertentu perlu dihindari.
Menurutnya lagi, terdapat
kecenderungan pesakit di Asia yang mencari perubatan herba asli atau
tradisional tempatan, yang berkemungkinan tidak berkesan malah menghalang
proses penyembuhan. Kebanyakannya telah dibuktikan mempunyai kandungan steroid
dan lain-lain bahan toksik yang berbahaya.
Mitos
Seperti penyakit kulit yang
lain, psoriasis jelas kelihatan oleh mata kasar. Bagi kebanyakan orang, reaksi
semulajadi kita adalah kehairanan apakah puncanya, sama ada psoriasis ini
berjangkit (sebenarnya ia tidak) atau sama ada mereka yang dijangkiti tidak
menjaga kebersihan, mengalami masalah kemurungan dan kadang kala mereka yang
dijangkiti dianggap sebagai balasan di atas kejahatan mereka.
Berikut merupakan mitos umum
mengenai psioriasis:
Mitos 1: "Psoriasis berjangkit."
Fakta: Psoriasis, terutamanya
dalam bentuk sederhana atau teruk, mudah kelihatan di permukaan kulit.
Disebabkan pertumbuhan abnormal sel kulit, tompok-tompok merah bersisik di
kulit akan kelihatan.
Walau bagaimanapun, psoriasis
tidak berjangkit. Anda tidak boleh dijangkiti penyakit ini daripada orang lain
dan anda juga tidak boleh memindahkannya kepada orang lain hanya dengan
menyentuh mereka atau dekat dengan mereka.
Mitos 2: "Psoriasis hanyalah penyakit kulit. Satu masalah
kosmetik."
Fakta: Psoriasis merupakan
penyakit kronik dalam sistem imuniti badan yang menyebabkan pertumbuhan sel
kulit yang tidak normal.
Sementara sel kulit biasa
matang dalam masa 28 ke 30 hari dan ia gugur daripada permukaan kulit tanpa
disedari, sel kulit psoriatik mengambil masa hanya 3 hingga 4 hari untuk matang
dan timbul di permukaan kulit, menyebabkan sel-sel berlapis-lapis dan membentuk
luka bersisik.
Luka psoriasis mengakibatkan
kepedihan dan kegatalan, dan ia boleh pecah dan berdarah. Di antara 30 hingga
50 peratus daripada pesakit psoriasis menghidapi artritis psoriasis yang
menyebabkan kesakitan, kekejangan dan pembengkakan pada dan sekitar
sendi-sendi.
Keradangan kulit psoriasis
boleh mengakibatkan masalah-masalah lain. Terdapat bukti-bukti yang semakin
meningkat mengaitkannya dengan masalah kesihatan yang lebih serius seperti
penyakit kardiovaskular, kencing manis, penyakit hati, kemurungan dan obesiti.
Mitos 3: "Psoriasis hanya memberi kesan kepada pesakit secara
fizikal sahaja."
Fakta: Selain daripada masalah
fizikal akibat penyakit tersebut, terdapat juga kesan psikologi dan emosi
dialami pesakit psoriasis. Mereka yang menghidapi psoriasis sering dilaporkan
mengalami perasaan tidak berdaya, putus harapan, marah, kekecewaan dan
kemurungan berkaitan keadaan kulit mereka dan bagaimana reaksi orang lain
terhadap keadaan mereka.
Terdapat pesakit yang
menghidapi psoriasis yang teruk mengalami tekanan sehingga ingin membunuh diri.
Kebanyakan individu bertindak terhadap keadaan mereka dengan memakai pakaian
untuk menyembunyikan penyakit mereka, mengehadkan aktiviti-aktiviti harian
seperti berenang atau ke gim jika ia akan mengakibatkan renungan tajam daripada
orang ramai ataupun komen negatif.
Pesakit psoriasis sering
membandingkan disfungsi dan kecacatan mereka dengan pesakit yang menghidapi
penyakit kronik seperti kencing manis atau penyakit jantung.
Mitos 4: "Psoriasis berpunca akibat tidak menjaga
kebersihan."
Fakta: Psoriasis merupakan satu
penyakit sistem imuniti badan dan tiada kena mengena dengan tidak menjaga
kebersihan. Punca yang boleh menyebabkan psoriasis termasuklah jangkitan,
tekanan atau kebimbangan, perubahan hormon, kecederaan kulit, alkohol, obesiti,
pemakanan tidak sihat, dan ubat-ubatan tertentu.
Mitos 5: "Psoriasis boleh diubati"
Fakta: Psoriasis merupakan
penyakit kronik, dialami seumur hidup. Tiada ubat yang boleh menyembuhkannya
pada masa ini, tetapi dengan pilihan rawatan terbaru dan sedia ada yang telah
dipertingkatkan, pesakit kini mempunyai pelbagai kaedah untuk membantu mengawal
simptom psoriasis.
Sehingga ubat bagi
menyembuhkan psoriasis ditemui, kajian farmaseutikal akan terus berusaha untuk
mencari lebih banyak lagi rawatan yang lebih berkesan.
Kajian mengenai sistem imun
badan telah menghasilkan ubat biologi baru yang menyasarkan punca keadaan
tersebut.
Mitos 6: "Psoriasis mudah didiagnosis."
Fakta: Kebanyakan
keadaan-keadaan yang memberi kesan kepada kulit kelihatan lebih kurang sama,
sebagai contohnya simptom-simptom awal psoriasis, seperti kegatalan dan
tompok-tompok merah, kelihatan sama seperti ekzema atau atopik dermatitis.
Ini kadang kala boleh
menyebabkan penyakit ini susah didiagnosis. Adalah penting untuk berjumpa
doktor yang boleh membuat ujian tertentu bagi membuat diagnosis yang betul.
Mitos 7: "Psoriasis tidak boleh diwarisi."
Fakta: Sementara kebanyakan
pesakit tiada keturunan keluarga yang menghidapi psoriasis, terdapat hubungan
genetik dengan anggarkan 40 hingga 60 peratus daripada pesakit dengan penyakit
ini. Pelbagai kajian menunjukkan kecenderungan genetik, atau kecenderungan
diwarisi, bagi pesakit-pesakit ini menghidap psoriasis.
Mempunyai kecenderungan
genetik bagaimanapun tidak bermakna seorang individu akan mendapat penyakit
tersebut. Faktor yang boleh mencetuskan penyakit ini adalah seperti kecederaan
atau infeksi, mungkin bertindak dengan beberapa gen, atau corak keturunan
spesifik gen, yang bertindakbalas menyebabkan psoriasis.
Artikel ini merupakan
sumbangan Liga Persatuan Dermatologi ASEAN (LADS) sebagai sebahagian daripada
program kesedaran sempena Hari Psoriasis Dunia, pada 29 Oktober, 2009 dan
sempena Mesyuarat Satelit LADS 2009 di Hanoi Vietnam, bermula 5- 7 November
2009, bertemakan 'Psoriasis and Eczema, A Double Edged Challenge'.
LADS merupakan pertubuhan
serantau dan diterajui oleh ketua-ketua kepada masyarakat dermatologi negara
dari enam negara Asia untuk membangunkan tahap kesihatan dermatologi di Asia.
Untuk maklumat lanjut, sila layari www.asianderm.org; www.asianderm.org atau
www.worldpsoriasisday.com
No comments:
Post a Comment